İçsel Motivasyon: Sağlıklı Motivasyon Teknikleri Nasıl Geliştirilir

Genel Bakış

İçsel motivasyon bir şeyi dışarıdan hiçbir karşılık beklemeden yaptığınız bir eylemdir. Bir şeyi, herhangi bir ödül ya da zaman sınırı gibi dışarıdan sağlanan bir güdü, baskı yüzünden değil de eğlenceli ve ilginç olduğu için yaparsınız.

Kitap okuma, içsel motivasyon için bir örnek olabilir çünkü bir kitabı sadece sınıfı geçmek için rapor yazma zorunluluğunuz olduğundan okumaktansa hikayeye ya da konuya ilgi duyduğunuz için okumak size daha çok keyif verir.

Depresyonun Bilimsel Açıklaması – Depresyon Hakkında Her Şey

İçsel Motivasyon Teorisi

İçsel motivasyonun ne olduğunu ve nasıl işlediğini açıklayan farklı ve önerilen birçok teori vardır. Bazı uzmanlar para, mevki ve yemek gibi alışkanlıkların dıştan gelen bir ödüllendirme ile teşvik edildiğine inanır. İçsel olarak motive edilmiş davranışlarda ödül, faaliyetin kendisidir.

İçsel motivasyon teorisi ilk olarak insanların ihtiyaçları ve güdülerine dayanarak fark edildi. Acıkmak, susamak, üremek; sağlıklı olmamız ve yaşamımızı sürdürmemiz için gerekli biyolojik ihtiyaçlardır.

Tıpkı biyolojik ihtiyaçlar gibi, insanların başarıları ve gelişimleri için tatmin olma duygusu da psikolojik bir ihtiyaçtır. Bunlar; yeterlilik, bağımsızlık ve ilişki kurmak için gereksinimlerdir.

İçsel motivasyon, temelde yatan psikolojik ihtiyaçları karşılamanın yanı sıra herhangi bir dıştan gelen ödül beklentisi olmadan zorlu, ilginç ve içsel olarak ödüllendirici bulduğumuz etkinlikleri araştırmayı ve bunlara dahil olmayı içinde bulundurur.

İçsel Motivasyon ve Dışsal Motivasyon

Dışsal motivasyon dış etkilerden kaynaklanırken içsel motivasyon içinizden gelir. İçsel olarak motive edildiğiniz zaman bir faaliyeti sırf zevk aldığınız ve tatmin olduğunuz için yaparsınız.

Dışsal motivasyon ise motive edildiğinizde dışarıdan bir ödül kazanmak için bir şeyler yaparsınız. Bu, karşılığında para gibi bir şey elde etmek veya işinizi kaybetmek gibi sorunla karşılaşmamak anlamına gelebilir.

	Motivasyon	Hedefler
İçsellik	Bir faaliyeti içsel ödüllendirme sebebiyle yaparsınız. Eğlenceli, keyifli ve tatmin edici olduğu için yaparsınız.	Hedefler içinizden gelir ve sonuçları yeterlilik, bağımsızlık ve ilişki kurma gibi temel psikolojik ihtiyaçlarınızı karşılar.
Dışsallık	Bir faaliyeti dışarıdan gelen bir ödüllendirme için yaparsınız.	Hedefler bir sonuca odaklanır ve temel psikolojik ihtiyaçlarınızı karşılamaz. Hedefler; para, şöhret, güç gibi dış kazançları veya sonuçlardan kaçınmayı içerir.

İçsel Motivasyon Örnekleri

Muhtemelen farkında olmadan ya da fazla düşünmeden tüm hayatınız boyunca içsel motivasyon örnekleri denediniz.

Bazı içsel motivasyon örnekleri şunlardır:

• Eğlenceli olduğu için bir spor etkinliğine katılmak ve bundan bir karşılık beklemeden sadece eğlenceli olduğu ve keyif verdiği için yapmak
• Yeni bir dil öğrenmek, sırf işinin gerektirdiği bir şey için değil yenim şeyler deneyimlemek istediğin için
• Biriyle sosyal konumunuzu geliştirmek için değil sadece ondan hoşlandığınız için onunla vakit geçirmek
• Eşiniz kızmasın diye temizlik yapmaktansa düzenli bir alanda keyif aldığınız için temizlik yapmak
• Para kazanmak yerine mücadele etmekten keyif aldığınız için kağıt oynamak
• Kilo vermek ya da bir kıyafeti giymek için değil de vücudunuzu fiziksel olarak zorlamaktan keyif aldığınız için egzersiz yapmak
• Gönüllülük, çünkü bir okul veya iş gereksinimini karşılamak için ihtiyaç duymaktan ziyade kendinizi memnun ve tatmin olmuş hissedersiniz
• Bir yarışmayı kazanmak için değil de kendi rekorunuzu kırmak ve rahatlatıcı olduğunuzu düşündüğünüz için koşuya çıkmak
• İşyerinde terfi almak ya da yükselmektense kendi başarınızdan keyif aldığınız için sorumluluk yüklenmek
• Para kazanmak için sanatınızı satmaktansa sakin ve mutlu olduğunuz için resim yapmak

İçsel Motivasyon Faktörleri

Ödüllendirmelere bakış açılarımız ve nelerden motive olduğumuz kişiye göre değişir. Bazı insanlar bir görevden daha içsel olarak motive olurken, başka bir kişi aynı aktiviteyi dışsal olarak görür.

Her ikisi de etkili olabilir, ancak araştırmalar, aşırı gerekçelendirme etkisi nedeniyle dışsal ödüllerin idareli kullanılması gerektiğini öne sürüyor. Dışsal ödüller, belirli durumlarda kullanıldığında veya çok sık kullanıldığında içsel motivasyonu zayıflatabilir. Zaten özünde motive edici olan davranışı ödüllendirdiğinizde, ödüller değerini kaybedebilir. Ayrıca bazı insanlar dışsal pekiştirmeyi zorlama veya rüşvet olarak algılar.

Bu durum aşırı gerekçelendirme etkisi öğrencilere ve onların tam potansiyellerine ulaşmalarına nasıl yardımcı olacaklarına odaklanan bütün bir çalışma alanına ilham verdi. Uzmanlar dışsal ödüllerin içsel motivasyon üzerinde yararlı veya olumsuz bir etkiye sahip olup olmadığı konusunda ikiye bölünmüş olsalar da, son zamanlarda yapılan bir araştırma ödüllerin bir görevin başlarında verildiğinde içsel motivasyonu gerçekten teşvik edebileceğini gösterdi (1).

Araştırmacılar, ödül zamanlamasının içsel motivasyonu nasıl etkilediğini inceledi. Görevin tamamlanmasını beklemek yerine, bir görev üzerinde çalışmak için anında bonus vermenin, ona olan ilgiyi ve zevki artırdığını gördüler. Daha sonra geri alınmasına rağmen, daha erken verilen bonus, motivasyonu ve iş devamlılığını arttırdı.

Faktörler

İçsel motivasyonu destekleyen faktörleri anlamak, nasıl çalıştığını ve neden faydalı olabileceğini görmenize yardımcı olabilir. Bu faktörler şunları içerir:

• Merak. Merak, bizi, öğrenmenin ve ustalaşmanın tek zevki için keşfetmeye ve öğrenmeye iter.
• Meydan okuma. Meydan okumak, anlamlı hedefler için sürekli olarak en uygun seviyede çalışmamıza yardımcı olur.
• Kontrol. Bu ne olacağını kontrol etme ve sonucu etkileyecek kararlar alma konusundaki temel arzumuzdan kaynaklanmaktadır.
• Tanıma. Çabalarımızın başkaları tarafından takdir edilmesi ve bizim bundan tatmin olmaya doğuştan gelen bir ihtiyacımız var.
• İşbirliği. Başkalarıyla işbirliği yapmak, aidiyet ihtiyacımızı karşılar. Başkalarına yardım ettiğimizde ve ortak bir hedefe ulaşmak için birlikte çalıştığımızda da kişisel tatmin hissederiz.
• Rekabet. Rekabet bir zorluk teşkil eder ve iyi şeyler yapmaya verdiğimiz önemi artırır.
• Fantezi. Fantezi, davranışınızı teşvik etmek için zihinsel veya sanal görüntüleri kullanmayı içerir. Mesela bir sonraki seviyeye geçmek için bir soruyu cevaplamanızı veya bir sorunu çözmenizi gerektiren bir sanal oyun gibidir. Bazı motivasyon uygulamaları benzer yaklaşımlar kullanır.

Nasıl Daha İyi İçsel Motivasyon Pratiği Yaparsınız

Aşağıda nasıl daha iyi bir içsel motivasyon pratiği yapabileceğiniza dair öneriler var:

• İşte veya diğer etkinliklerinizde eğlenceyi arayın veya görevlerinizi kendinize uygun hale getirmenin bir yolunu bulun.
• Kendi değerinizdeki anlamı bir görevin amacına ve başkalarına nasıl yardımcı olduğuna odaklanarak bulun.
• Dış kazanımlara değil de bir beceride ustalaşmaya odaklanan, ulaşılabilir hedefler belirleyerek kendinize meydan okumaya devam edin.
• İhtiyacı olan birine yardım edin, isterseniz birinin eli kolu olun isterseniz de aşevi için elinizi uzatın.
• Yapmayı gerçekten sevdiğiniz ya da her zaman yapmak istediğiniz şeylerin bir listesini oluşturun ve listeden zamanınız olduğunda ya da kendinizi isteksiz hissettiğinizde yapılacak bir şeyi seçin.
• Bir yarışmaya katılın ve kazanmak yerine arkadaşlığa ve ne kadar iyi performans gösterdiğinize odaklanın.
• Görevinize başlamadan önce gurur duyduğunuz ve bir şeyi başardığınız anı gözünüzde canlandırın ve görevi başarmak için çalışırken bu duygulara odaklanın.

Meditasyonun Bilimsel Faydaları (Kanıtlı)

Sonuç

İçsel motivasyonun hayatınızın tüm yönlerine uygulanabilir olduğu ve performansınızın artmasında etkili bir yolu olduğu gösterilmiştir. Bir görevi yaparken tatmin olma ve eğlenme gibi içsel ödüllendirmelerinize odaklanın. Böylece kendinizi ve çevrenizdekileri daha iyi motive edersiniz.